FORUM GEOLOGICZNE

moozg

Nr 4
Grzegorz Bijak
Ruchy masowe na skarpie wiślanej w Dobrzyniu Nad Wisłą

[link widoczny dla zalogowanych]

Artykuł porusza zagadnienie związane z procesami zboczowymi na wysokim brzegu Wisły w okolicy Dobrzynia. Krótkiej charakterystyce zostały poddane główne typy ruchów masowych oraz omówiony został proces powstawania pewnych form i elementów osuwisk.

Piotr Przybyszewski

Bardzo ciekawy artykuł, bo i jest o czym pisać. Rozmaitość zjawisk i form, w dodatku stosunkowo szybko zmieniających się. Na stosunkowo niewielkim obszarze cała gama zjawisk tektonicznych i sedymentacynych. Jedna rzecz tylko wzbudzila moją wątpliwości. Chodzi tu o tzw. "pseudokrasowość". Terminu tego użyto w odniesieniu do szczelin w osuwiskach. Według moich wiadomości zjawiska krasowe polegają na rozpuszczaniu skał węglanowych, gipsowych, halitytowych i innych wodą infilturającą złoże. Nie przeczę, że w opisanych szczelinach mogły zachodzić zjawiska krasowe w gipsach, ale zważywszy krótki żywot owych tworów kras nie mógłby się w nich w widoczny sposób rozwinąć. Może zatem należy mowić, w kontekście pracy wody, o zjawiskach deluwialnych w owych szczelinach?

Tak w ogóle, to możnaby wbić parę tyczek na opisywanych skarpach i zrobić jakies pomiary ruchów masowych. Wiem, ze teraz się to mierzy laserem, ale z braku i tyczka dobra. Ja tam lecę w weekend na moją "starą piaskownię" wbić parę kołków w zbocze. Zobaczę, co z tego będzie po wiosennych roztopach (jak będzie śnieg) i deszczach.

Pozdrowienia
Piotr Przybyszewski

moozg

to co piszesz o krasie to sie zgadza...
ale wlasnie uzylem terminu pseudokrasowe - termin tyczy sie tworow ktore z krasem nie maja nic wspolnego - istnieja jaskinie pseudokrasowe o roznej genezie, ale nie krasowej (np. wulkanicznej, tektonicznej).
zwiazane sa tez z wymywaniem - w Plocku jest taka jaskinia - moze napisze o tym tez maly artykul..

GB

Gość

Pięknie o wspomnianych w artykule Moozga dobrzyńskich zaburzeniach glacitektonicznych pisał profesor Passendorfer. Mając na uwadze jego cudowny styl literacki, posłużę się cytatami [E. Passndorfer, Na skalnej drodze, Jak lądolód sfałdował skały, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1980, s. 276-283].

Podchodzimy ku Dobrzyniowi, którego zabudowania widnieją w głębi ponad stromym brzegiem. Podchodzimy i stajemy zdumieni. Teren jest nierówny, poorany rozdołami i wąwozami. Musiała tu dobrze hulać woda. Ale nie to nast. Zastanawia. Na stromych ścianach rysują się fantastycznie poskręcane warstwy ułożone w strome siodła i łęki, trochę podobne do tych, jakie widzimy na urwistych brzegach potoków w Karpatach. Cóż te warstwy tak pofałdowało? Na razie nie umiemy na to odpowiedzieć. Szukajmy dalej (...). Ale nie rozstrzygnęliśmy jeszcze pytania, dlaczego wędrując brzegiem Wisły widzimy parokrotnie powtarzające się ostrogi zbudowane z piasków mioceńskich i głęboko wstecz cofające się nisze wypełnione iłami plioceńskimi. Otóż chwila zastanowienia i uważnej obserwacji powie nam, iż wobec tego piaski mioceńskie są starsze i leżą ponad iłami, ich dźwiganie się do góry w ostrogach oznacza, że mamy tu do czynienia z siodłami, a pojawianie się nisz wypełnionych iłami musi oznaczać łęki – niecki. Uwidacznia to Ilustracja 92. Poziomo pierwotnie osadzone pisaki mioceńskie, przykryte iłami plioceńskimi, zostały pofałdowane. Piaski zostały wydźwignięte w stromo ustawione siodła, z których iły zostały usunięte. One tworzą pomiędzy nimi łęki wypełnione iłami plioceńskimi, dając owe zjawisko spełzywań. Teraz wszystko zaczyna się robić jasne, ale co spowodowało pofałdowanie? Na Niżu nigdzie takiego typu fałdów nie spotykamy. (...) Spróbujemy tę rzecz głębiej rozważyć. Przypatrzmy się, jakie utwory leżą na owych fałdach. Podchodząc jeszcze wyżej zobaczymy, że przykryte są one przez gliny morenowe, które leżą płasko na pofałdowanych utworach trzeciorzędowych. Pofałdowanie tych warstw odbyło się zatem przed osadzeniem glin morenowych. Gliny te rozdzielone są grubą serią krzyżowo warstwowanych piasków (...). Mamy tu wyraźne ślady dwóch zlodowaceń. Pofałdowanie utworów trzeciorzędowych nastąpiło przed zlodowaceniem, które osadziło dolną morenę. Stajemy przed prawdziwą zagadką, jakie siły ułożyły warstwy trzeciorzędu w tak fantastyczne fałdy? I znowu szukamy klucza do rozwiązania tej zagadki we współcześnie zachodzących zjawiskach. Otoz obserwacje zjawisk zachodzących na obszarach współcześnie zlodowaconych pokazują, że tam, gdzie lodowiec natrafia na jakąś przeszkodę, spiętrza się, a leżące w spodzie utwory fałduje, nasuwa na siebie. (...) tego rodzaju zaburzenia wywolane naciskiem lodu nazywamy zjawiskami glacitektonicznymi lub krótko glacitektoniką.
[img]http://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/1421f182485db1d2.html[/img]

Piotr Przybyszewski

Powyższe nie pisał gość, tylko ja się jakośc nie zalogowałem, czy coś.

Pozdrowienia
Piotr Przybyszewski

moozg

Witam

glebiej tym problemem zajal sie Mikolaj Brykczynski (82 rok) - mialem jego doktorat na kompie, ale gdzies mi przepadl...
on zajal sie zaburzeniami glacitektonicznymi od Gory Kalwarii po Wloclawek

wczesniej o zaburzeniach pisal Wojciech Jaroszewski 1963 (Biuletyn Geologiczny, 3) i Ber (1960)

kiedys napisze jakis artykul o tym

a w innych rejonach polski - wiem ze bylo troche artykulow o zaburzeniach na dolnym slasku,
zreszta sa zloza wegli brunatnych wlasnie wychylonych glacitektonicznie
np. Babina, Sieniawa, ok. Zielonej Gory

pzdr

wydrozwierz · Wysłany: Śro 14:02, 24 Mar 2010 Temat postu:

wydrozwierz · Wysłany: Czw 8:56, 25 Mar 2010 Temat postu:

osuwiska pod kątem geotechniki i hydrogeologii
[link widoczny dla zalogowanych]

ciąg dalszy, przykładowe osuwisko rozebrane na atomy
[link widoczny dla zalogowanych]

kartowanie osuwisk, wszelkie wymagane (i opisane) parametry, prawo, normy, cele, opłacalność, teoria, słownik, bibliografia, prognozy, harmonogramy - 20% więcej niż chciałbyś wiedzieć o osuwiskach
[link widoczny dla zalogowanych]

procedury wyznaczania terenów zagrożonych osuwiskami
[link widoczny dla zalogowanych]

prezentacje PIGmejów (pdf) nt osuwisk, prawa, geozagrożeń itd
[link widoczny dla zalogowanych]

Wielki

W drodze na majówkę do Trójmiasta wstąpiłem do Dobrzynia. Ze względu na sezon wylęgu komarów zbieranie kamyków zakończyło się fiaskiem :(

stan na 2018.04.28