FORUM GEOLOGICZNE

AndrzejM

Proszę o identyfikacje
.
Kamień podobny do bursztynu, znaleziony na Śląsku w okolicach Lublińca w rejonie gdzie występuje bardzo dużo piasków w lasach sosnowych.
[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Devon

Pierwsze co przychodzi do głowy to krzemień ale zastanawiają te igiełki w nim zatopione. Sprawdź twardość, może to jakaś żywica...

AndrzejM

Ma strukturę twardą jak kamień, lekko prześwituje po przyłożeniu latarki na różne pomarańczowo podobne kolory. Igiełki występują w całej strukturze i są widoczne bardziej szczegółowo, dopiero po zrobieniu zdjecia- na zdjeciu. Jesli jest to żywica to zastanawiam sie w którym momencie zywica "staje się" bursztynem, bo jest bardzo twardy. Może ktoś wypowie sie na temat czy jest to jednak bursztyn, może po oszlifowaniu miałby jakąś wartość wizualną Smile

jinx · Dołączył: 22 Lut 2017 Posty: 517 Przeczytał: 4 tematy

Krzemień, chciałoby sie powiedzieć klasyczny, gdyby nie to, że jest trochę ładniej niż przeciętnie ubarwiony.
Igiełki to spikule morskich gąbek - pospolite w krzemieniach.
Bursztyn natomiast jest miękki i lekki, przypomina plastik
(i nie zawiera gabkowych spikul).

AndrzejM

Dziękuję za odpowiedź, bardzo ciekawa informacja, krzemień "spikule morskich gąbek" - brzmi świetnie. Wygląda to bardzo efektownie. w takim razie mam jeszcze jedno pytanie, czy takie okazy są często spotykane? i czy są coś warte?

Devon

Pisząc "żywica" miałem na myśli sztuczny twór a nie bursztyn.
Kolory brązowe czy czerwone to raczej norma natomiast nigdy nie widziałem makroskopowo igieł gąbek.
Ogólnie okaz ciekawy, po zrobieniu poleru mógłby być jeszcze ciekawszy.

jinx · Dołączył: 22 Lut 2017 Posty: 517 Przeczytał: 4 tematy

"natomiast nigdy nie widziałem makroskopowo igieł gąbek."

To spójrz devonie na to:

[link widoczny dla zalogowanych]

i zwróć uwagę na skalę.
Igły tej gabki (Pyritonema) są częste w jednym z naszych pospolitych ordowickich narzutniaków (skrzemionkowany wapień o nazwie Backsteinkalk).
Ponoć pewne szklane gąby produkują szpile długości wieludziesięciu centymetrów.

Zwyczajne megaskleryty (rzędu milimetra) można spotkać w najróżniejszych rodzajach skał.
W przypadku krzemienia faktycznie nie zawsze sie rzucaja w oczy,
więc najlepiej jest namoczyć i jednak użyć binokularu (wtedy ma się widoki w 3D).

Tutaj widać dwumilimetrowego triena, który ugrzązł w ostium pospolitej gąbki kredowej:
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

A tutaj jakaś trzymilimetrowa spikula ordowicka w pospolitym szarym wapieniu ortocerasowym:
[link widoczny dla zalogowanych]
(jakiś heksaktyn czy może seventyn/oktaktyn).

A jakby tego było mało, to w krzemieniu dość czesto można trafić na makroskopowo widoczne jednokomórkowce (Foraminifera czyli otwornice).

jinx · Dołączył: 22 Lut 2017 Posty: 517 Przeczytał: 4 tematy

Jeszcze a propos dużych spikul:
Błaszak (2013) pisze, że w ekstremalnych przypadkach
np. Monorhaphis chuni:

[link widoczny dla zalogowanych]

igły szkieletowe mają "ponad trzy metry długości", i że
są tworzone przez "wiele tysięcy skleroblastów"
(chodzi tu o kotwiczącą "gigantyczną spikulę bazalną").

Ponadto w powyższym linku piszą, że gąbki te (konkretne osobniki)
żyją sobie przez 10 000 lat.

jinx · Dołączył: 22 Lut 2017 Posty: 517 Przeczytał: 4 tematy

I jeszcze w ramach dywagacji o największych spikulach
wspomnę, że w necie są zdjęcia pewnej azjatyckiej badaczki,
która pozuje z przykładową gigantyczną bazalną spikulą (GBS) o długości 2.7 m
(niczym z jakąś wielką dzidą). Igła ma grubość 11 mm.
Ponoć te GBSy to największe biokrzemionkowe struktury na Ziemi.

Trza w guglu wpisać np.

Monorhaphis chuni Dr Xiaohong Wang

(i wybrac "grafikę").

Zaś co do wieku, La Barre and Bates (2018) piszą wręcz, że omawiana gąbka jest "nieśmiertelna" ("immortal", ale jednak w cudzysłowie)
wskutek ciągłego namnażania "totipotencjalnych komórek macierzystych"
(znaczy się rozumiem, że archeocytów), które są równoważne kolonii pierwotniaków (Protozoa, a pierwotniaki są "wiecznie młode",
bo nie zdychają, lecz się dzielą na swoje wersje potomne).
Pada nawet zwrot: "everlasting" sponge.

m24

Bycie gąbką na patyku ma pewnie na celu unikanie zatykania się materiałem z miękkiego dna. Na niektórych obrazkach widać, że ta spikula od spodu rozdziela się w taką miotełkę. To logiczne bo badyl wbity w miękkie dno by się przewrócił albo prąd by go wyrwał. Jednak to co trzyma Pani Doktor tej miotełki nie ma. Rozumiem że ją po prostu ułamali.

Edit: [link widoczny dla zalogowanych] a te wąsy to do czego?

jinx · Dołączył: 22 Lut 2017 Posty: 517 Przeczytał: 4 tematy

Nie jestem ekspertem, ale przypuszczam, że te fotki "trzonka z miotłą" pokazują chyba inną gąbkę z nieprawidłowym podpisem (?).
Natomiast M. chuni chyba ma pojedynczą litą szpilę, która pomimo tego stabilnie tkwi w dnie.

Wang et al. 2011 pisza, że młode osobniki sa zakotwiczone w mulistym dnie jedną pojedynczą gigantyczną bazalną spikulą
("Young specimens are anchored to the muddy substratum by one single giant basal spicule").

Pisera et al. 2021 w tym częściowo warszawskim artykule:

[link widoczny dla zalogowanych]

pokazują zdjęcia obydwu czubków młodej GBS (na Fig.2) oraz
schematycznie pokazują dorosłą gąbkę z również nierozwidlonym trzonkiem - rys. 19 po prawej stronie.

Natomiast dziwaczne wąsy to po prostu rozgwiazda z rzędu Brisingida, która wlazła (wspięła się) na gąbkę ("with a brisingid sea star on it").

Devon

No, ładne ładne... i wielkie. Niestety nie zmienia to faktu, że "na żywo" nadal nie widziałem Sad

.